De mond is het begin van de spijsweg en spijsvertering, door te kauwen vermalen we het voedsel tot hapklare en goed doorslikbare brokken en het speeksel zorgt voor de eerste vertering en dient als smeermiddel voor een vlotte slikactie. De tong zal vervolgens de voedselbolus naar achteren duwen richting de keel; tot nu toe zijn de acties nog vrijwillig, maar van zodra het eten in de keel komt zullen een aantal zaken automatisch optreden (onvrijwillig). Het zachte gehemelte wordt strak gespannen zodat het de ruimte richting de neus afsluit. Tevens kantelt het strotteklepje (epilottis) overheen de toegang naar de luchtpijp (trachea) en voorkomt daarmee ‘verslikking’. Het strottehoofd (larynx) wordt naar boven en naar voren geheven waardoor de route naar de slokdarm (oesofagus) logischer wordt en het voedsel naar de maag gaat.

Achter in de keel bevindt zich een ring van lymfatisch weefsel dat bijdraagt aan de eerste afweer: de neusamandel (adenoid, of ‘poliepen’ in de nasofarynx), de keelamandelen (tonsillen) en tongamandel (in de orofarynx). De amandelen hebben dus een functies in de afweer, maar kunnen doordat ze zelf ook kunnen ontsteken, of erg groot worden voor problemen zorgen (tonsillitis, ademstops tijdens slapen). Daarom kan het nodig zijn de amandelen neus- en, of keelamandelen te verwijderen.

In de larynx bevinden zich de stembanden, of beter gezegd, de stemplooien. Door de stemplooien naar elkaar toe te bewegen en lucht en doorheen te laten passeren zal een vibratie in de plooien onstaan die gebruikt wordt samen met keel en mond om klanken te produceren en te communiceren. Bij langdurig verkeerd gebruik van de stem kunnen stembandknobbeltjes (noduli) ontstaat, of bij ontsteking kan een stembandpoliep ontstaan. Dit zijn goedaardige afwijkingen, maar door roken en/of alcoholmisbruik kan in de keel een tumor ontstaan. De localisatie in de keel (naso-, oro-, hypofarynx, of larynx) bepaalt, naast het eventueel voorkomen van uitzaaiingen uiteindelijk de behandelmethode. Bij dit proces zijn meerdere arts-specialisten betrokken en is een aantal diagnostische onderzoeken nodig.